Bedrijfscultuur: wat is het en wat kun je ermee doen?

Gestalten Sie Ihre Unternehmenskultur mit Flexopus flexibel und innovativ!

Wat bedoelen we met bedrijfscultuur?

Bedrijfscultuur (in het Engels 'corporate culture') beschrijft in feite de basiswaarden, normen en gedragingen die de dagelijkse omgang binnen een bedrijf bepalen en vormt de basis voor hoe beslissingen worden genomen, conflicten worden opgelost en innovaties worden gestimuleerd. De cultuur van een bedrijf zie je zowel in dingen die je kunt zien, zoals kledingvoorschriften, rituelen of hoe de werkplek is ingericht, als in dingen die je niet zo snel opvallen, zoals manieren van denken, communicatie en hoe leiding wordt gegeven. Het wordt vaak verward met de bedrijfscultuur, die meer de huidige sfeer in een bedrijf beschrijft.

Een positieve bedrijfscultuur, die je als het sociale besturingssysteem van een bedrijf kunt zien, ontstaat niet van de ene op de andere dag, maar door waarden en gewoontes die echt worden geleefd. Deze worden mettertijd steeds sterker en beïnvloeden hoe we met elkaar omgaan, zowel intern als extern.

Waarom is bedrijfscultuur zo belangrijk?

Een duidelijk omschreven en actief nagestreefde bedrijfscultuur is super belangrijk voor succes op de lange termijn, omdat het richting geeft, vertrouwen schept en het gevoel van samenhorigheid versterkt. Een open bedrijfscultuur kan allerlei positieve effecten hebben, zoals:

Medewerkersbinding: Als medewerkers zich identificeren met de bedrijfscultuur, voelen ze zich prettiger, blijven ze langer bij het bedrijf en worden ze makkelijker ambassadeurs van het merk.
Productiviteit: duidelijke waarden helpen je om je te focussen en zorgen voor efficiëntie en een zinvolle prioritering van taken.
Innovatie: ideeën en bereidheid om te veranderen, en dus voortdurende vooruitgang, worden gestimuleerd door een open bedrijfscultuur.
Reputatie: Bedrijven met een goede bedrijfscultuur zijn aantrekkelijke werkgevers en trekken meer potentiële talenten aan.
Crisisbestendigheid: teams met een sterke bedrijfscultuur komen beter door onzekere tijden heen, omdat ze in moeilijke situaties bij elkaar blijven en beter gefocust blijven.

Soorten bedrijfscultuur

Bedrijfsculturenkunnen heel verschillend zijn, afhankelijk van het management, de branche, de geschiedenis en de grootte van het bedrijf. De vier cultuurtypes volgens het Competing Values Framework (Cameron & Quinn) zijn een goede leidraad:

Clan-cultuur:

We hebben een sterk samen-gevoel en een gezellige sfeer, en in onze clan-cultuur staan vertrouwen, elkaar helpen en teamgeest centraal. Leidinggevenden zien zichzelf hier vaak als mentoren of coaches die hun medewerkers individueel begeleiden en beslissingen worden meestal samen genomen.

Adhocratie-cultuur:

Bedrijven met een adhocratische cultuur zijn flexibel, dynamisch en innovatief. Er is een hoge mate van risicobereidheid en experimentele zin. Nieuwe ideeën worden aangemoedigd om snel aan nieuwe marktomstandigheden aan te passen. Leidinggevenden zijn vaak visionair en geven de toon aan.

Marktcultuur:

Deze bedrijfscultuur wordt gekenmerkt door concurrentie, doelgerichtheid en prestaties. De focus ligt op het behalen van resultaten, efficiënt werken en marktleider zijn. Leidinggevenden zijn mensen die hun teams motiveren om het beste uit zichzelf te halen en die hun prestaties erkennen en belonen.

Hiërarchische cultuur:

Een hiërarchische cultuur heeft vaste structuren, duidelijke regels en vastomlijnde processen. Stabiliteit, planbaarheid en het minimaliseren van risico's staan daarbij centraal. Beslissingen worden meestal genomen door de top, waarbij vooral op controle en efficiëntie wordt gelet.

Elke bedrijfscultuur heeft zijn eigen voor- en nadelen. In de praktijk zie je vaak een mix van dingen, die kunnen veranderen afhankelijk van waar je bedrijf staat, wat je strategie is of hoe de markt eruitziet. Daarom is het belangrijk om je eigen cultuur altijd kritisch te bekijken en bewust te werken aan een positieve, productieve sfeer.

Het ijsbergmodel van de bedrijfscultuur

Het ijsbergmodel van de bedrijfscultuur laat zien dat bedrijfscultuur, net als een ijsberg, maar voor een klein deel direct zichtbaar is. Op het eerste gezicht zie je alleen het topje, terwijl het veel grotere en dragende deel onder het oppervlak zit. Hetzelfde geldt voor de bedrijfscultuur: slechts ongeveer 10 tot 20 procent is direct merkbaar, het grootste deel valt pas op als je beter kijkt.

De makkelijk te herkennen dingen zijn bijvoorbeeld:

• Kledingvoorschriften of dresscode
  
  
• Taal en communicatiestijl
  
  
• Rituelen zoals regelmatige vergaderingen, gezamenlijke lunches of bedrijfsfeesten
  
  
• Logo's, bedrijfskleuren of ruimtelijke vormgeving

Deze dingen geven een eerste indruk van hoe het bedrijf overkomt en hoe het samenwerken in het dagelijkse werk gaat.

De dingen die je niet ziet, hebben veel meer invloed op hoe we elke dag omgaan met elkaar en vormen de basis van een goede bedrijfscultuur. Hieronder vallen:

• Waarden en overtuigingen die ons handelen bepalen
  
  
• Emotionele houding ten opzichte van veranderingen, innovaties of hiërarchieën
  
  
• Ongeschreven regels en normen die het gedrag beïnvloeden
  
  
• Interpersoonlijke dynamiek en machtsverhoudingen

Deze dingen bepalen hoe beslissingen worden genomen, conflicten worden opgelost en hoe we samenwerken. Het ijsbergmodel laat zien dat een echte en blijvende verandering van de bedrijfscultuur niet alleen op het zichtbare niveau (bijvoorbeeld door nieuwe logo's of kledingvoorschriften), maar diepgaand moet ingrijpen in de onzichtbare waarden en normen. ‍

Voorbeelden van een positieve bedrijfscultuur

Maar wat maakt een positieve bedrijfscultuur eigenlijk zo bijzonder? Een positieve bedrijfscultuur ontstaat vooral door een omgeving die de motivatie, het welzijn en de prestaties van de medewerkers stimuleert. De volgende dingen zijn tekenen van een positieve en open bedrijfscultuur:

• Vertrouwen en waardering: leidinggevenden geven verantwoordelijkheid en laten zien dat ze goede prestaties waarderen, wat de sfeer op het werk verbetert.
  
  
• Open communicatie: transparantie zorgt voor respect en begrip. Informatie wordt gedeeld, problemen worden openlijk besproken en verschillende standpunten worden gewaardeerd.
  
  
• Teamgeest en samenhang: samenwerken en elkaar steunen zorgen voor een sterk wij-gevoel.
  
  
• Flexibiliteit en eigen verantwoordelijkheid: Moderne bedrijven stimuleren flexibele werkmodellen en zetten in op eigen verantwoordelijkheid.
  
  
• Foutvriendelijkheid en leercultuur: fouten worden gezien als een kans om te leren, wat innovatie en verdere ontwikkeling stimuleert.
  
  
• Zinvolheid en waardegerichtheid: medewerkers kennen de waarden van het bedrijf en kunnen zich ermee identificeren.
  
  
• Diversiteit en inclusie: verschillende perspectieven en achtergronden worden gezien als iets dat ons rijker maakt en worden aangemoedigd.

Een positieve bedrijfscultuur ontstaat niet zomaar, maar vraagt om consequent en gezamenlijk optreden van leidinggevenden en medewerkers. Alleen zo kan een basis worden gelegd voor een succesvolle, menselijke en productieve werkomgeving.

Voorbeeldenvan een giftige bedrijfscultuur

Een giftige bedrijfscultuur zie je daarentegen in een werkomgeving die wordt bepaald door structuren en gedragingen die het welzijn en de prestaties in de weg staan. Typische kenmerken van een giftige cultuur zijn:

• Te veel controle en wantrouwen: micromanagement remt eigen initiatief en creativiteit.
  
  
• Gebrek aan communicatie of eenzijdige communicatie: informatie wordt achtergehouden en open gesprekken worden vermeden, waardoor geruchten kunnen ontstaan.
  
  
• Gebrek aan waardering: successen worden als vanzelfsprekend gezien en kritiek wordt vaker gegeven dan complimenten.
  
  
• Onrechtvaardigheid en een gebrek aan eerlijkheid: willekeurige beslissingen en oneerlijke behandeling zorgen voor frustratie en ontevredenheid.
  
  
• Een cultuur van angst en schuld: fouten worden bestraft en er wordt gezocht naar schuldigen, in plaats van samen oplossingen te vinden.
  
  
• Weinig psychologische veiligheid: medewerkers durven hun mening niet te geven of problemen aan te kaarten.

Deze dingen hebben op de lange termijn een negatieve invloed op de motivatie, gezondheid en loyaliteit van de medewerkers. Bedrijven moeten dit soort dingen vroeg zien en er snel iets aan doen.

De bedrijfscultuur bij Flexopus

Onze bedrijfscultuur bij Flexopus wordt gekenmerkt door de waarden die we ook naar buiten uitdragen: flexibiliteit, openheid en echte teamgeest. Als jong, dynamisch team werken we op ooghoogte en hebben we een cultuur van vertrouwen en open communicatie.

• Flexibiliteit beleven: hybride werken is voor ons heel normaal – zowel qua locatie als qua tijd.
  
  
• Open communicatie: iedereen wordt gehoord. Regelmatige feedback en duidelijke beslissingen zijn een vast onderdeel van ons dagelijks werk.
  
  
• Teamwork: we helpen elkaar en werken allemaal samen.
  
  
• Identificatie met het product: we staan achter wat we maken en blijven het verbeteren.
  
  
• Waardering: we vieren successen samen en leren van tegenslagen.

We laten deze waarden en principes ook terugkomen in ons product: een complete software voor werkplekbeheer die flexibele en hybride werkomgevingen stimuleert en bedrijven helpt om desk sharing, efficiënt gebruik van middelen en een gezonde balans tussen werk en privé te realiseren. Onze bedrijfscultuur is het resultaat van bewuste keuzes. Het is de basis waarop we als team groeien en onze klanten succesvol begeleiden op hun weg naar meer flexibiliteit.

Tips om je bedrijfscultuur te verbeteren

Om een positieve bedrijfscultuur te creëren, zijn dagelijkse acties en reflectie, open communicatie en het naleven van waarden super belangrijk. Wie actief werkt aan zijn bedrijfscultuur, legt de basis voor succes, tevreden medewerkers en een stabiele werkomgeving.
Deze dingen kunnen je helpen om een positieve bedrijfscultuur op te bouwen:

• Waarden definiëren en naleven: alleen waarden die in de praktijk worden gebracht, hebben effect. Bepaal samen met je team waar je bedrijf voor staat, communiceer dit consequent en geef als leidinggevende het goede voorbeeld.
  
  
• Leidinggevenden gericht opleiden: leidinggevenden hebben een grote invloed op de cultuur. Investeer in modern leiderschap op ooghoogte, empathie en goede communicatie.
  
  
• Feedback stimuleren: zorg voor een open feedbackcultuur met regelmatige gesprekken, enquêtes of anonieme tools. Zorg ervoor dat je feedback serieus neemt en er iets mee doet.
  
  
• Transparante communicatie: deel beslissingen, ook in moeilijke tijden. Als je de achtergrond kent, kun je beter meewerken en voel je je gewaardeerd.
  
  
• Teamrituelen opzetten: wekelijkse check-ins, digitale koffiepauzes of evenementen versterken het teamgevoel.
  
  
• Maak successen zichtbaar: geef complimenten voor goede prestaties – of dat nu met een bedankje is of met een gestructureerde strategie voor erkenning.
  
  
• Diversiteit stimuleren: verschillende perspectieven maken het team sterker. Een inclusieve cultuur begint met echte openheid naar verschillende geslachten, etniciteiten en karaktereigenschappen.
  
  
• Hybride werken mogelijk maken: Hybride werken betekent voor de meeste mensen een goede balans tussen werk en privé en dus ook meer tevredenheid op het werk. Met tools zoals Flexopus kun je flexibele werkomstandigheden creëren zonder dat de structuur verloren gaat.
  
  
• Desk sharing invoeren: moderne werkplekmodellen stimuleren uitwisseling en eigen verantwoordelijkheid. Flexopus helpt je om werkplekken, ruimtes en parkeerplaatsen efficiënt te beheren en je bedrijfscultuur mee te nemen naar de toekomst.
  
  

We zijn ervan overtuigd dat de bedrijfscultuur de manier waarop mensen met elkaar omgaan bepaalt en een grote invloed heeft op het succes van een bedrijf. Door gemeenschappelijke waarden, leiderschap en vaste gewoontes worden samenhang, innovatie en motivatie gestimuleerd – giftige structuren daarentegen remmen het potentieel af. Wie actief werkt aan de bedrijfscultuur, legt de basis voor succes op de lange termijn.